Genel Başkan Yardımcımız ve Kayseri Milletvekili Mahmut Arıkan, TBMM Genel Kurulu'nda gerçekleşen bütçe görüşmeleri kapsamında, Kültür ve Turizm Bakanlığı bütçesine değindi.
Arıkan, özellikle Türk Tarih Kurumu'nun bütçesi ve TRT tarafından finanse edilen tarihi dizilere ayrılan kaynakları ele eleştirilerde bulundu.
“2024 Yılı İçin Kültür Ve Turizm Bakanlığı’na Ayrılan Bütçe, Toplam Bütçenin Yüzde 0,35 Payına Tekabül Ediyor!”
Türk Tarih Kurumu'nun önemine vurgu yaparak 2024 yılı için Kültür ve Turizm Bakanlığı’na ayrılan bütçenin düşüklüğüne dikkat çeken Arıkan, şunları söyledi;
“2024 yılı için Kültür ve Turizm Bakanlığı’na ayrılan bütçe, genel bütçeli kurumlar içerisinde 39 milyar TL’yle toplam bütçenin yüzde 0,35 payına tekabül ediyor. Diğer bakanlıkların bütçesine nazaran Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın bütçesi oldukça düşük.
“Türk Tarih Kurumu’nun Bir Yıllık Bütçesi, TRT’de İki Buçuk Ay Yayınlanacak Bir Dizinin Bütçesi Dahi Etmiyor!”
“2022’de “Uyanış: Büyük Selçuklu” dizisine bölüm başı 2 milyon 200 bin TL bütçe ayrıldığı iddiası var, ayda 8 milyon 800 bin TL yapar. 2022 yılında tasarruftan sürekli bahsedildiği bir dönemde TRT’de sadece iki diziye 12 milyondan fazla para ödendi. Önümüzdeki dönemde TRT’de yayınlanacağı söylenen “Fatih Sultan Mehmet” adlı 13 bölümlük dizi için ödenecek bütçe iddiaya göre bölüm başına 19 milyon 800 bin TL, dizinin toplam bütçesi 257 milyon 400 bin TL. Bugün bütçesini görüştüğümüz Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı Türk Tarih Kurumunun yıllık bütçesi ise sadece 236 milyon 961 bin TL. Türk Tarih Kurumu’nun bir yıllık bütçesi, TRT’de iki buçuk ay yayınlanacak bir dizinin bütçesi dahi etmiyor. Ben burada neredeyse yüz yıllık bir kuruma aktarılan bütçe ile sadece bir diziye ayrılan bütçe arasındaki farka dikkat çekmek istiyorum.
“Dizilerdeki Senaryolara Katkı Sağlayacak, İcabında Bu Dizileri Kontrol Edecek Kurum, Deyim Yerindeyse ‘Üç Kuruş’ Bütçeyle Faaliyet Yapmaya Gayret Gösteriyor!”
Biz, tarihî dizilere karşı değiliz. Elbette tarihimizin ve kültürümüzün tanıtılması noktasında tarihî dizilerin çok önemli bir yeri var, bunu kabul ediyoruz. Biz bu taksimata, israfa karşıyız arkadaşlar. O dizilerdeki senaryolara katkı sağlayacak, icabında bu dizileri kontrol edecek kurum deyim yerindeyse ‘üç kuruş’ bütçeyle faaliyet yapmaya gayret gösteriyor. Türk Tarih Kurumu’nun bu bütçesiyle dünya çapında yayın, toplantı, çalışma yapması takdir edersiniz ki mümkün değildir.
Tarihî bir şahsiyetten bahsetmek istiyorum: Tarhuncu Ahmet Paşa. Kendisi Osmanlı Devleti'nde ilk defa devletin gelirlerini ve harcamalarını ayrıntılarla öğrenip bir devlet bütçesi hazırlamak için bir kurul kurdu. Ayrıca, ilk kez bir sonraki yıl için bir bütçe hazırladı. Bu da Osmanlı Devleti'nin ilk bütçesi olarak kabul edilir. Tarhuncu Ahmet Paşa bütçeyi hazırlarken neler yaptı arkadaşlar? Bir, sarayın masraflarını kıstı. İki, sadrazamların giderlerini kıstı. Üç, ulufeleri kaldırdı. Dört, israfla ilgili önlemler aldı. Beş, devlette rüşveti engelleyecek uygulamaları hayata geçirdi. Liste bu şekilde uzayıp gidebilir. Tarhuncu Paşa'nın saray masraflarını kısması çok manidardır. Bir saray çeşitli gruplardan oluşur arkadaşlar. Nedir bu gruplar? Elbette her şeyin sahibi ve hâkimi bir padişah var, sadrazam var, vezirler var ama malumunuz saray bunlarla sınırlı değil. Her saray kendi düzeniyle gelmekte; her sarayın nedimleri vardır, ağaları vardır, hadımları vardır, devşirmeleri vardır, tarih boyunca her sarayın etrafında bulunan çıkar grupları vardır. Eh, sarayda bütün bunlar olunca Tarhuncu Paşa'nın bu tedbirleri alması da rastlantı değildir.”
